วันพิทักษ์มรดกทางวัฒนธรรมและธรรมชาติของโลก
16 พฤศจิกายน วันพิทักษ์มรดกทางวัฒนธรรมและธรรมชาติของโลก
(World Cultural and Natural Heritage Day)
เกิดจากองค์การยูเนสโก้เสนอให้จัดตั้งอนุสัญญาว่าด้วยการคุ้มครองมรดกทางวัฒนธรรมและธรรมชาติของโลกขึ้นและได้กำหนดวันที่ 16 พฤศจิกายนของทุกปีเป็นวันพิทักษ์มรดกทางวัฒนธรรมและธรรมชาติของโลก จึงตระหนักว่าการปกป้องพิทักษ์สมบัติทางวัฒนธรรม และธรรมชาติของโลกนั้น ควรเป็นภารกิจร่วมกันของมนุษย์ชาติทั่วโลก ประเทศไทยมีพื้นที่ป่า 2 แห่งที่ได้รับการคัดเลือกเป็นมรดกโลกทางธรรมชาติ ได้แก่ เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าทุ่งใหญ่นเรศวร-ห้วยขาแข้ง และป่าดงพญาเย็น-เขาใหญ่ รวมถึงกลุ่มป่าแก่งกระจาน ที่ประเทศไทยอยู่ในระหว่างการผลักดันเข้าสู่บัญชีมรดกโลก พื้นที่เหล่านี้เป็นตัวชี้วัดความอุดมสมบูรณ์และความหลากหลายทางชีวภาพของประเทศ
เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าทุ่งใหญ่-ห้วยขาแข้ง คือแหล่งมรดกโลกทางธรรมชาติแห่งแรกของประเทศไทย ขึ้นทะเบียนเมื่อปีพ.ศ.2534 ประกอบด้วย 2เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า ได้แก่ เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าทุ่งใหญ่นเรศวรและเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าห้วยขาแข้ง จังหวัดอุทัยธานี ตากและกาญจนบุรี ทางตะวันตกของประเทศใกล้กับชายแดนประเทศพม่ามรดกโลกทางธรรมชาติแห่งนี้เป็นพื้นที่อนุรักษ์ที่ใหญ่ที่สุดในคาบสมุทรอินโดจีน เป็นพื้นที่ป่าที่สามารถเข้าถึงได้น้อยที่สุด และเป็นบริเวณที่ถูกรบกวนน้อยที่สุดของประเทศ มีการสำรวจพบสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมขนาดใหญ่ 77%โดยเฉพาะช้างและเสือ รวมไปถึงนกขนาดใหญ่ที่มีจำนวนกว่า 50% และ สัตว์มีกระดูกสันหลังบก 33%ป่าดงพญาเย็น-เขาใหญ่ เป็นมรดกโลกทางธรรมชาติของแห่งที่ 2 ขึ้นทะเบียนเมื่อปี พ.ศ. 2548 ประกอบด้วยอุทยานแห่งชาติ 4 แห่ง และเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าอีก 1 แห่ง ครอบคลุมพื้นที่ 6 จังหวัดได้แก่ นครราชสีมา สระบุรี นครนายก ปราจีนบุรี สระแก้ว ดงพญาเย็น-เขาใหญ่ เป็นผืนป่าที่มีความหลากหลายทางชีวภาพสูง นอกจากนี้ยังเป็นแหล่งที่มีชนิดพันธุ์ของพืชและสัตว์ที่ไม่สามารถพบได้ที่อื่นเป็นจำนวนมาก อาทิ พืชกว่า 2,500 ชนิด สัตว์ป่ากว่า 800 ชนิด สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม 112 ชนิด สัตว์เลื้อยคลาน สัตว์ครึ่งบกครึ่งน้ำกว่า 209 ชนิด นกกว่า 392 ชนิด และนกเงือก 4 ชนิด ใน 13 ชนิดที่พบในประเทศไทย กลุ่มป่าแก่งกระจาน จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ ซึ่งมีความหลากหลายทางชีวภาพสูง ถูกเสนอชื่อให้เป็นมรดกโลกทางธรรมชาติแห่งที่ 3 ของไทย โดยได้ยื่นเรื่องให้คณะกรรมการมรดกโลกพิจารณาไปแล้วเมื่อปี พ.ศ. 2548
ด้วยตำแหน่งที่ตั้งที่อยู่ในเขตนิเวศอินโดมาละยัน (Indo-Malayan) ซึ่งเป็นรอยต่อระหว่างภูมิศาสตร์ย่อยของพืชพันธ์สัตว์ป่าหลายเขตมาบรรจบกัน อีกทั้งยังเป็นผืนป่าขนาดใหญ่ที่ต่อเนื่องไปกับเทือกเขาตะนาวศรี ทำให้กลุ่มป่าแก่งกระจานเป็นพื้นที่ที่มีความหลากหลายทางชีวภาพสูงที่สุดแห่งหนึ่งในทวีปเอเชีย และเป็นแหล่งที่อยู่อาศัยของจระเข้น้ำจืด บริเวณต้นแม่น้ำเพชรบุรีซึ่งอยู่ในพื้นที่อุทยานแห่งชาติแก่งกระจาน นอกจากนี้ยังประกอบด้วยนกกว่า 480 ชนิด รวมถึงพื้นที่สำคัญของการอนุรักษ์เสือและช้างป่าอีกด้วย (สำนักงานทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมจังหวัดยโสธร, 2564)
สำนักงานทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมจังหวัดยโสธร. (2564). วันพิทักษ์มรดกทางวัฒนธรรมและธรรมชาติของโลก. สืบค้น 24 พฤษภาคม 2566. https://www.mnre.go.th/yasothon/th/calendar/detail/3014